ساراکو
– دیدی بهت گفتم؟!
این جمله براتون آشنا نیست؟ و اوه، همه‌مون وقتی می‌شنویمش می‌خوایم سر به تن گوینده‌ش نباشه!
حالا بیاین با هم بررسیش کنیم!
مفهوم کلی این جمله سرزنش کردن ِ. اینکه مثلا همراه با خیرخواهی باشه، چیزی از بار منفیش کم نمی‌کنه… حالا بیاین دقیق‌تر نگاه کنیم! ما عزیزانمون رو سرزنش می‌کنیم به خاطر تجربهای که کسب کردن!، چیزی که بهشون اضافه شده، اطلاعات جدیدی که یاد گرفتن! و این نهایت بی‌انصافی هست…
نباید فکر کنیم اگر کسی اون‌جوری که ما می‌دونیم، بهش فکر کردیم و تو زندگی یاد گرفتیم و به دیگری منتقلش کردیم، رفتار نکنه، سزاوار ِ شنیدن این جمله‌ست. زندگی یه مسیر ِ که خیلی چیزا رو آدما باید خودشون شخصا تجربه کنن تا بفهمنش. اینکه ما بهشون چی گفتیم، چیزی رو حل نمی‌کنه، فقط باعث می‌شه احساسات فرد فعال بشه یا شدت بگیره، اونم از نوع منفیش! از لحاظ زیستی هم بخوایم حساب کنیم، وقتی خون‌رسانی به یه بخش از مغز [قسمت مربوط به هیجان و عاطفه] زیاد می‌شه، به قسمت‌های دیگه [شناخت و تفکر] کم می‌شه! و نتیجه مسلم این ِ که به جای اینکه از تجربهای که کسب کردیم درس بگیریم، بهش فکر کرده و شناختمون رو کامل کنیم، احساسات منفی وجودمون رو دربرگیره و به خودسرزنشی بپردازیم…
اشتباه کردن بد نیست. اشتباه هم یه بخشی از زندگی ماست. آدما تا اشتباه نکنن واقعا چیزی یاد نمی‌گیرن. اما نحوه برخورد با اون اشتباه مهم ِ. اینکه ما چه واکنشی در برابر اشتباهمون نشون می‌دیم، تعیین می‌کنه تا چه اندازه پخته و کاملیم…
هیچ‌کس حقش نیست جملات تحقیرآمیز بشنوه و سرزنش عینا یه جور تحقیر ِ!
اشتباه کنیم، یاد بگیریم، جبران کنیم، و به مسیرمون ادامه بدیم. نه خودمون رو سرزنش کنیم، نه دیگران رو! به عبارت بهتر، اجازه ندیم سرزنش بشیم یا سرزنش کنیم…
عادت، یا همون خو گرفتن به چیزهایی که داریم، و روزمرگی، یا همون عادت کردن به کارهایی که روزانه انجام می‌دیم، با شخصیت من بیگانه‌ست…
هیچ‌وقت چیزی برای من عادی نمی‌شه. هیچ‌وقت دچار روزمرگی نمی‌شم. در نگاه اول این خیلی خوب ِ. منحصربه‌فرد ِ. فولان ِ. بیسار ِ. اما نیست. در واقع خیلی هم دردناک می‌شه گاهی. صبر کنین. بهتون می‌گم چرا…
واقعیت این ِ که من فوق‌العاده تنوع‌طلبم. شخصیتم جوری هست که همه‌ش دنبال تغییرم. ساکن بودن رو نمی‌تونم تحمل کنم. اوایل مدام دنبال این بودم که تو محیط اطرافم تغییر ایجاد کنم، بیرون از خودم… اما مدتی که گذشت، فهمیدم تغییرات محیط نمی‌تونه به اندازه‌ای باشه که حس تنوع‌طلبی من رو ارضا کنه. و از اونجایی که معمولا عادت دارم به جای غر زدن، مسائل رو به شیوه‌ی خودم حل کنم، کم‌کم فهمیدم باید خودم رو با عادت بیگانه کنم… این‌جوری بود که ناخودآگاه تمرین می‌کردم و نتیجه‌ش شد اینکه هر روز و هر ثانیه، حتی انجام کارای تکراری واسه من تازه‌ست، جدید ِ… هر روز هر لحظه، من درون اون لحظه زندگی میکنم، به معنی واقعی کلمه، زندگی…
خب تا اینجا حتما پیش خودتون می‌گین خیلی هم خوب و عالی که! و می‌رسیم به قسمت دردناک ماجرا…
تا وقتی فقط پای خودم وسط ِ ، آره، این ویژگی عـــــــــــــالی ِ… اما تو روابطم با دیگران، مخصوصا روابط خیلی نزدیک، نه. خوب نیست. این همون نقطه‌ی بغض‌آور ماجراست. من عادت نمی‌کنم. هر لحظه از یه ارتباط دو نفره یا چند نفره کنار آدمایی که دوس دارم باهاشون وقت بگذرونم، واسه من سرشار از هیجان و اشتیاق ِ. همه چیز نو و تازه‌ست… ولی یه مدت که می‌گذره، شور و شوق من همچنان در بالاترین سطح ممکن ادامه پیدا می‌کنه، در حالیکه طرف مقابل، سطح اشتیاقش به سطح نرمال کاهش پیدا می‌کنه و عادی رفتار می‌کنه! و این واسه آدمی مثل من، که عادت کردن یا عادی شدن دیوونه‌ش می‌کنه، خیلی دردناک ِ…
خب من نمی‌تونم تو یه رابطه‌ی خیلی نزدیک که عادی شده دووم بیارم و واسه همین، تو اکثر ارتباط‌ها فاصله می‌گیرم، دور و دورتر می‌شم…
مشکل از طرف مقابل نیست. اغلب مردم یه سطحی از هیجان و تازگی تو روابط رو طی می‌کنن و به سطح نرمال برگشت می‌کنن. حالا این ویژگی من، حتی اگر هم خوب باشه، وقتی با اکثریت متفاوت ِ محکوم به شکست ِ. و خب موضوع این‌جاست که من با این شکست مشکلی ندارم. حتی اگر قرار باشه قید روابط عمیق رو بزنم، دوست دارم نگاهم به زندگیم رو حفظ کنم. درست ِ اینکه حس کنی کمتر کسی تو رو می‌فهمه خوشایند نیست، کسی در عمل نتونه با این خصوصیتت کنار بیاد خیلی وقتا سخت می‌شه، اما این دنیای من ِ، زندگی من ِ، و خودم دنیامو دوست دارم و ترجیح می‌دم تو دنیای خودم زندگی کنم، حتی به قیمت تنها زندگی کردن…
همیشه لازم نیست یه نفر یه چیزی رو به زبون بیاره. رفتار آدما خیلی بهتر گویای همه چیز هست!
یک دیالوگ از سریال How I met your mother:
زوج بودن سخت ِ و تعهد دادن برای فداکاری کردن مشکل ِ ، ولی اگر اون آدم درستی [شخص موردنظر] باشه، همه چیز آسون می‌شه. به اون دختر نگاه می‌کنی و می‌فهمی اون همه چیزی ِ که تو زندگیت می‌خوای، و بعد اون کارا [زوج بون، تعهد و فداکاری] آسون‌ترین چیز تو دنیاست، و اگر این‌جوری نباشه، اون شخص، اونی که باید باشه نیست…
این حرف شدیدا من رو به فکر فرو برد. خیلی قشنگ بود، خیلی. آدمایی که خیلی از تعهد و بودن تو یه رابطه می‌ترسن، اگر به شخصی برخورد کنن که واقعا واسه‌شون ساخته شده، واقعا واسه‌شون مناسب ِ و کنار هم احساس بی‌نیازی داشته باشن، همه‌چی آسون می‌شه…
من با لفظ “نیمه گمشده” مخالفم. اینکه فرض کنیم تو دنیا فقط یک نفر واسه ما وجود داره درست نیست. اما عمیقا معتقدم تعداد افرادی که از هر جهت واسه ما مناسبن زیاد نیست، به جرات می‌تونم بگم خیلی کم ِ! و واسه همین، اگر با اون شخص موردنظر برخورد داشتین، اگر کنارش احساس آرامش، امنیت، بی‌نیازی، خوشحالی و فهم متقابل داشتین، واسه حفظ کردن اون رابطه تمام تلاشتون رو بکنین؛ البته یه تلاش دوجانبه، از طرف هر دو نفر… راحت از دست ندین همدیگه رو. ممکن ِ هیچ‌وقت اون شخص جایگزین رو پیدا نکنین و فقط حسرتش بمونه که چرا راحت گذشتین…
خیلی وقت‌ها آدما با یه فرد اشتباهی وارد رابطه می‌شن و همه‌چیشونو خرج می‌کنن ولی همیشه حس می‌کنیم یه چیزی کم ِ. یه چیزی باید باشه اما نیست…
واسه همینم این‌جوری جا افتاده که عشق یعنی غم و عاشقی ینی غمگین بودن. این دقیقا نشونه‌ای هست که ما باید بفهمیم اون شخصی که باهاش فال این لاو شدیم، شخص موردنظر نیست… عاشقی فقط گفتن جمله‌های عاشقانه و خوش گذروندن یا زجر کشیدن نیست. تو یه عشق واقعی، وقتی شخص، همونی باشه که باید باشه، انگار که روحتو لمس کنه، زمان کنارش بایسته، هرگونه احساس منفی ناپدید بشه و مهم نباشه حرف بزنین یا سکوت کنین، بخندین یا گریه کنین، تمام اون لحظات، با آرامش و لذت ِ.
اگر این‌جوری نیست، باید یاد بگیریم خودمون رو گول نزنیم. باید جسارت بیرون اومدن از یه رابطه اشتباهی رو داشته باشیم و بعدشم به خودمون افتخار کنیم. باید بدونیم که بزرگ‌ترین ستم در حق خودمون این ِ که از ترس تنها موندن، به بودن تو یه رابطه اشتباهی، با یه آدم اشتباهی تن‌دربدیم…
به نظرتون تنها بودن بدتره یا تو رابطه بودن و احساس تنهایی کردن؟! جوابش واضح نیست؟
گاهی وقتا فکر میکنم این همه تردید تو ذهن من از کجا میاد… یک جورهایی انگار که نسبت به هیچی مطمئن نباشم. این سوال تکرار بشه که نکنه این راهش نباشه… نکنه مسیرم اشتباه ِ… نکنه تصمیم درستی نگیرم…
و هیچ‌وقت ِ خدا جوابی براش پیدا نمی‌کنم. بعد غبطه می‌خورم به این‌هایی که به واسطه‌ی مذهب، ملیت، عرف، فرهنگ، یا هر چیز دیگه‌ای که الان به ذهنم نمی‌رسه، یه مسیر از پیش تعیین‌شده دارن و در جواب به اینکه چی خوب ِ و چی بد، پاسخی مشخص… وقتی خودت رو کاملا رها می‌کنی، از هر قید و بندی، هر باید و نبایدی، گاهی همه‌چیز، حتی یک تصمیم ساده، به نحو طاقت‌فرسایی سخت می‌شه!
تو اوج همین بگومگوهای ذهنی، یه چیزی جرقه می‌زنه تو ذهنم که: آروم باش، آروم ِ آروم…
ذهنم رو آزاد می‌ذارم، حتی درگیری‌ها رو خاموش میکنم…
لبخند می‌زنم. لخندی ناشی از مسیری که خواهم پیمود. نه اینکه معجزه شده باشه یا الهامی در کار باشه، نه… این آرامش از اونجا ناشی می‌شه که با تمام وجود حس میکنم دوست دارم این رها بودن رو، و حاضرم تبعاتش رو هم بپذیرم. یادآوری می‌شه من همون دخترک توی آواتارم هستم که رها از هر قید و بندی تو علفزارها پرسه می‌زنه و چیزی رو جدی نمی‌گیره…
به مسیرم ادامه می‌دم، این بار با این تفاوت که به دنبال ِ یه اطمینان مطلق نمی‌گردم! تردیدهامو هم به عنوان بخشی از کوله‌بارم می‌پذیرم و به این فکر میکنم که مدیون ِ همین تردیدها هستم، اگر تونستم ذهنم رو از هرگونه تعصبی خالی کنم…
وقتی می‌تونی زندگی رو مثل یه فنجون قهوه‌ی داغ مزه کنی و لذت ببری، که بتونی زمزمه کنی:
“یک عاشقانه‌ی آرام”…
همیشه واسه اینکه مامان حوصله‌ش سر نره، از میون سریال‌های در حال پخش از تی‌وی [لازم ِ توضیح بدم منظورم تلویزیون ایران نیست؟]، یه سریال رو انتخاب میکنم که شبا با هم ببینیم. یه جور وقت گذروندن با مامانم… این دفعه قرعه به نام یکی از سریال‌های جم کلاسیک، یعنی عشق و جزا افتاد.
سریال عشق و جزا، واسه من‌ی که زیاد سریال می‌بینم، یه سریال کاملا متوسط ِ ، حتی شاید پایین‌تر؛ ولی خب از اونجایی که من هر فیلم و سریالی رو به سبک خودم، و با دید خودم نگاه میکنم و در موردش فکر میکنم، ممکن ِ حتی از یه سریال درپیت هم خیلی خوشم بیاد!
نکته قوت این سریال، نحوه ترسیم یه تصویر ِ بالقوه واقعی از عشق هست به نظرم.
اینکه ساواش، با وجود همه درگیری‌هاش، از یاسمین آرامش می‌گیره و در کنارش همه دغدغه‌هاشو فراموش می‌کنه… نه اینکه یاسمین کار خاصی بکنه‌ها، نه، دلیل این آرامش، احساس ِ خود ِ ساواش هست… این آرامش از عشق میاد، نه با حرف زدن، نه با راه‌حل دادن و نه هیچ چیز دیگه…
و این تصویر، خوبیش این ِ که یه چیز رویایی و دور از دسترس نیست…
می‌رم توئیتر، به صفحه نگاه میکنم، جمله‌ها رو می‌خونم اما نمی‌فهمم. می‌بندمش. انگری بردز بازی میکنم. یه دفعه به خودم میام می‌بینم خیره‌ام به صفحه. سوهان ناخنم رو برمی‌دارم و حواسم رو می‌دم به جزئی‌ترین زوایای ناخنم. نچ! جواب نمی‌ده!
تشر می‌زنم که: با خودت روراست باش. نگرانی خب! انگار که به خودم اومده باشم، مات و مبهوت می‌مونم که چه‌قدر حواسم اینجا نیست… تمام وجودم تو یه بخش از ذهنم جمع می‌شه و زیرلب آرزو میکنم چیزی نباشه… مشکلی واسه دوستم پیش نیاد…
دلواپسی، یک حس ساده نیست که تصمیم بگیری داشته باشی‌اش یا نه…
دلواپسی، به زنجیر گداخته‌ای می‌ماند که سرتاسر وجودت را درمی‌نوردد، زخمی به جا می‌نهد، دردناکش می‌کند و به مسیرش ادامه می‌دهد… یک چیزی که باید پذیرفتش و گذاشت زمان در سپری کردنش یاری‌ات کند.
پی‌نوشت: این پست مربوط به غیبتم تو این چند وقت نیست. از یه احساس لحظه‌ای ناشی می‌شه که خواستم با واژه‌ها نقاشیش کنم…
